Het begon allemaal anderhalf jaar geleden, op een mooie dag in maart 2012, met de volgende uitnodiging:
“Na het doorslaande succes van ‘Rosemary the Musical’ gaan we een vliegende doorstart maken met ‘Gedoe aan de Gaag’; dit keer voor iedereen uit Schipluiden. Je hebt aangegeven hier actief aan mee te willen werken. Daarom willen we je graag uitnodigen voor een eerste bijeenkomst met alle actievelingen op de diverse onderdelen. We zullen deze avond het idee nader toelichten en kijken wie wat kan betekenen voor bv. het schrijven van de tekst, de kleding, de techniek, de financiën.”
Vier creatievelingen, waaronder ikzelf, plannen na de eerste bijeenkomst een avond om samen het idee voor de musical voor, door en over Schipluiden verder uit te werken. We komen al snel tot een verhaal. Schipluiden is de groene long van de Metropoolregio; dorpse rust en ruimte te midden van de roerige steden Den Haag en Rotterdam. Hoe moet Schipluiden er in de toekomst uit komen te zien? Gedoe aan de Gaag, want dat wordt de titel, zal draaien om een wedstrijd, een populariteitsverkiezing. Vier plannen zijn vooraf door een jury geselecteerd en worden op een feestelijke avond in de Dorpshoeve gepresenteerd, waarna mensen kunnen stemmen op hun favoriete toekomstscenario.
Uitwerken van de bizarre plannen
Nadat we de lijn van de vier plannen grofweg hebben bepaald, krijgt iedere schrijver de opdracht mee één plan verder uit te werken. Roelof gaat aan de slag met “Bewegen is Leven” (een sportschoolhouder gaat voor een enorme overdekte sportkoepel inclusief skihelling), Toni kiest voor het “Braziliaanse Oerwoud” (waarin een overspannen zakenman uit naam van alle bomen van Schipluiden een tropisch oerwoud wil maken), Marianne neemt “Terug in de Tijd” voor haar rekening (weg met smartphones en smartboards, terug naar de natuur), en ik stort me op “Manhattan aan de Vaart” (Schipluiden als hèt amusementscentrum van Europa). En terwijl wij de uitwerking van de ideeën voor onze rekening nemen, laat de schrijver en componist van de liedjes (Lex: “Want wat is een musical zonder liedjes? Een toneelstuk!”) zich door onze eerste aanzet inspireren. De liedjes zullen, liefst op komische wijze, een deel van de verhalen vertellen, maar ook door de verschillende muziekstijlen de stuk voor stuk bizarre ideeën tot leven wekken.
Kan het wel?
In de zomer staat het hele verhaal in de steigers en gaan we in conclaaf met de decorbouwers. Hoe gaat het er allemaal op het toneel uit zien? Is wat we in ons hoofd hebben eigenlijk wel mogelijk? Wordt het niet te lang? We willen om kosten te besparen drie voorstellingen op één dag doen, maar dan moet het stuk hooguit anderhalf uur duren. Ook het ombouwen tussen de scènes door moet zo min mogelijk tijd kosten. Als alle plannen “staan” is het mijn taak om de boel aan elkaar te breien en de dialogen en handelingen verder uit te schrijven. Het is heerlijk om te doen en mijn werk wordt gewaardeerd, wat ook niet onbelangrijk is. Tenslotte doen we het allemaal voor niets.
Overweldigende respons
Het verhaal en de belangrijkste personages zijn in november bekend, het wordt tijd om naar buiten te treden. En dus kan de pr-commissie aan de slag. Ze zet een campagne op touw om deelnemers te werven.
Er wordt een website gebouwd, een Facebookpagina gelanceerd en een Twitteraccount geopend. De respons is overweldigend! Binnen een week zijn er meer dan 50 aanmeldingen, waaronder heel veel kinderen. Zelfs zoveel, dat er besloten wordt geen kinderen meer in te schrijven. We hopen wel nog op meer mannelijke deelnemers, want die aanmeldingen blijven een beetje achter. Gelukkig komt dat met een oproepje hier en daar helemaal goed.
Van start
Op zondag 20 januari 2013 komen de 70 deelnemers voor het eerst bij elkaar in het Scoutinggebouw in Schipluiden. Er zijn veel bekende, maar ook heel veel, voor mij, onbekende gezichten bij. Ik wil graag actief bij het project betrokken blijven, daarom meld ik me aan als koorlid. Op dat moment heb ik namelijk het idee dat mijn werk erop zit. Niets is minder waar, want tot op het laatste moment moet het script nog op kleinere of grotere puntjes worden aangepast. Nadat is uitgelegd waar de musical over gaat, wat de verschillende rollen zijn en er zelfs al een tipje van de sluier wordt opgelicht waar het de liedjes betreft, krijgen de aanwezigen de kans zich in te schrijven voor hun favoriete rol.
Nauwelijks tot geen ervaring
Twee van de rollen zijn op voorhand al vergeven. Voor de hoofdrol van het idee “Manhattan aan de Vaart” had ik direct al iemand met toneelervaring in gedachten en gelukkig wil zij graag meedoen. Het stuk is op haar lijf geschreven. Ook voor de rol van presentatrice is al een ervaren toneelspeelster gevonden. De rest van de rollen worden grotendeels ingevuld door hele enthousiaste mensen met nauwelijks of geen acteerervaring. En dat is in het begin best te merken. Ze klampen zich in eerste instantie vast aan de tekst en pas tegen het einde van de rit durven ze echt in hun rol te kruipen. Maar dan wordt het ook wel geweldig!
Kostuums en decors
Vanaf februari komen we in het ritme van om de week op zondag met de hele club repeteren, waarbij ik elke keer mijn pen en script in de aanslag hou om dingen aan te passen. Ik val een keer in als notaris in het Notarissenlied en vanaf dat moment heb ik ineens zelf ook een klein rolletje. Toch leuk! Achter de schermen wordt intussen ook hard gewerkt. Nu de rollen verdeeld zijn, kan de kostuumafdeling aan de gang met patronen zoeken en stoffen en accessoires kopen. Zij hebben er vooral in de zomer heel veel werk aan om alle kostuums op tijd af te krijgen. Daarnaast is natuurlijk ook de decorcommissie actief met het ontwerpen en maken van de decors. Er zijn veel verschillende scènes die ieder hun specifieke achtergrond en props vereisen. Het is een heel gedoe.
Go!
Maar alles begint pas echt nut te krijgen als in april de financiering helemaal rond is. Hier heeft de financiële commissie echt wel wat zweetdruppels om moeten laten. Het duurde even voor we positief bericht hadden van sponsoren en subsidieverstrekkers, maar de “go” die volgt is wel een hele duidelijke. Het is zelfs zo dat niet alleen de toezeggingen, maar ook het meeste geld al snel binnen is. Dat geeft een heel goed gevoel!
De titel van de musical “Gedoe aan de Gaag” blijkt gaandeweg het proces niet alleen op de inhoud van de voorstelling te gaan, maar ook op het proces eromheen. De regisseuse (Simone) wordt achtervolgd door pech en ellende. Zelfs zo erg, dat het voor een soap nog ongeloofwaardig zou zijn geweest. Heb je eerder gehoord van een hardloper die gescalpeerd wordt door een nijlgans? Ook bij de deelnemers vallen de nodige botbreuken en ziektes te betreuren. Tel daar de aanvallen van horzels tijdens opnames in de Broekpolder bij op en het gedoe is compleet. Tegen de zomer is iedereen het gedoe wel moe. Tijd voor een lange vakantie!
In het zicht van de finish
Ik geef het toe. Ik was bang, dat we na de zomervakantie weer helemaal opnieuw konden beginnen met instuderen, maar dat was gelukkig helemaal niet het geval. Met hernieuwde energie kunnen we er vanaf 18 augustus weer tegenaan. De finish is in zicht: nog maar 5 repetitiemiddagen! De laatste vier weken zijn een feestje. We oefenen nu met kostuums en zoveel mogelijk met decor en props op de locatie van de uitvoering: De Dorpshoeve. Je ziet de voorstelling groeien en vanaf dat moment heb ik er alle vertrouwen in dat het helemaal goed gaat komen.
En dan is het 28 september. De herfst is ingevallen en zorgt voor hevige verkoudheids- en andere virussen, ook bij de cast. De spanning stijgt. Kan iedereen wel meedoen, zijn we fit genoeg? Het wordt een lange dag, met een generale repetitie en drie uitverkochte voorstellingen. De avond ervoor is er nog tot vroeg in de ochtend met man en macht gewerkt aan decor, licht en geluid. En dat is zaterdagmorgen te zien.
Is het geen plaatje?!
De hele dag loopt als een trein. Want ineens worden alle spelers en band- en koorleden omringd door zorgzame types die ervoor zorgen dat we “totally dressed en tout make-over” en met goedgevulde magen drie keer het podium kunnen bestijgen. Licht en geluid zijn fantastisch verzorgd. De stagehands weten precies wat ze moeten doen en zijn volkomen “Relaxos”.
Politiek statement
We voelen ons stuk voor stuk bevoorrecht dat we aan deze productie mee mogen doen. De burgemeester van Midden-Delfland heeft een belangrijke (première)taak in het stuk en is zo trots op ons allen, dat hij spontaan de burgemeesters van Rotterdam en Den Haag uitnodigt voor een “Gedoe aan de Gaag” VIP-arrangement. Ze nemen de uitnodiging aan en zijn zo getuige van de onze derde en laatste voorstelling. En wat begon als een noodgreep, want er is niets zo moeilijk als een sterk, positief en duidelijk einde aan een verhaal maken, werd opeens een politieke vuist naar de grote gemeenten om ons heen die wellicht wilde plannen hebben met dit groene gebied. Geen toeters en bellen. Geen sportkoepel. Niet elke dag Zomerfeest. Geen tropisch oerwoud. Geen zelfgeplukte bessentaart. Maar wel: een fantastisch project waarin iedereen, met zijn eigen talent boven zichzelf uitstijgt!
Dus dan blijft alles bij het oude?
Ja! Schipluiden is toch goed zoals het nu is? Nou dan!”
Pingback: Struiss speelt absurd tragi-komisch
Pingback: Sores in de super, een AH-Erlebnis - José van Winden Tekstproducties
Pingback: Hoe schrijf je een musical? - José van Winden Producties
Super om terug te lezen José. Ik vond het erg leuk om mee te spelen. Bijzonder ook om een keer mee te maken hoe een bepaald verhaal uitgewerkt kan worden tot een hele musical. Top!!!! Ik heb genoten en met mij nog vele Schipluidenaren.
Dank je, Idette. Op naar het volgende project 😉
Je hebt het mooi opgeschreven, Jose! Ik zag alles weer voor me. Het was en mooie tijd die ik niet graag had willen missen! Groeten Marlies
Ja, het was leuk, hè, Marlies. Bedankt voor je reactie.
Hoi Jose, dat is fantastisch verwoord. Leuk om terug te lezen hoe er van niets, iets tot stand komt. Ik zou dit verhaal ook graag mee willen sturen naar de inzending voor de amateurs musical awards.
Lijkt jou dat ook een goed idee?
Ik voel gewoon dat we gaan winnen…
Goed idee, Simone. Natuurlijk gaan we winnen!
Ontzettend genoten van jullie spel en alles er omheen, weet ook hoe het voelt na meedoen met Otto van Egmond en de Stroom van de tijd.
Dank je, Ria! Over de Stroom van de tijd was ook al zo’n mooi project dit jaar. Dat kan hier allemaal maar!
Dankjewel Gabriëlle. Ik ben wel nog een heleboel dingen vergeten, zie ik opeens. Bijvoorbeeld het voorbeeldige gedrag van al die kinderen. Waaronder de mijne!
Prachtig verwoord Jose!
Dank je, Marian!
Mooi José, de tranen rollen opeens,,, liefs marian