Ben ik een beetje zuur? Misschien wel. Maar om creativiteit en durf te illustreren door te verwijzen naar het binnensmokkelen van blikjes bier in een drooggelegd land is toch wel een beetje bezopen. Of niet?
Natuurlijk, ik moest ook lachen om deze anekdote afgelopen woensdag. Jan Peter Balkenende is een begenadigd spreker, daar valt niets op af te dingen. Zonder Powerpoint en spiekbrief en zonder podium zo’n gemêleerd gezelschap van ondernemers en bestuurders vermaken is een gave. Hij vertelde een inhoudelijk prima en inspirerend verhaal voor en over Midden-Delfland in zijn Midden-Delflandlezing 2016 met tussendoor grappige verwijzingen naar zijn tijd als premier van Nederland.
Het zure zit hem erin dat dit de opmerking is die wordt opgepikt door de landelijke pers. En we komen er al niet zo best vanaf, volgens mij. Midden-Delfland: de gemeente waar een burgemeester ‘per ongeluk’ door de gemeenteraad wordt weggestemd en waar een oud-premier uit de school klapt. Terwijl er natuurlijk genoeg belangrijkere zaken in deze plattelandsgemeente aan de hand zijn.
Kranig
We (lees: de inwoners en ondernemers) zitten in Midden-Delfland in een spagaat. We willen ons, net als dat ene Gallische dorpje, staande houden tussen grootmachten (Rotterdam en Den Haag). We vrezen onder de voet gelopen te worden, maar zijn eigenwijs genoeg om te geloven dat het zo’n vaart niet gaat lopen. Wat we moeten zien te voorkomen is dat we een reservaat worden. Want, zo zei Commissaris van de Koning, Jaap Smit: “in een reservaat mag niks”. We willen best een oase van rust en ruimte zijn, de groene longen van de Metropoolregio, maar we willen ook gewoon blijven leven, wonen en werken. Geen Orvelte, dus. Geen openluchtmuseum.
Toeristische route
Toeristen en andere bezoekers? Geen probleem. Zolang we maar geen last van ze hebben. Het werd daarom oorverdovend stil toen de commissaris het gebied dacht te complimenteren door te melden dat hij zijn chauffeur (als de tijd het hem toe liet) graag over de polderwegen liet rijden naar afspraken in plaats van over de grote weg. De negatieve reactie uit het publiek verbaasde hem oprecht. Sluiproute of toeristisch aantrekkelijke route? Er is voor hem geen verschil, want hij is maar een passant. De inwoners zien toch vooral de overlast.
Beleving
Wij willen graag dat het groene gebied behouden blijft. Vooral voor onszelf en onze kinderen. En als dat alleen kan door anderen er ook van mee te laten genieten, dan moet dat maar. Daarnaast, of moet ik zeggen daartegenover, staan de mensen die het gebied willen promoten, die er juist zoveel mogelijk bezoekers van alles willen laten ‘beleven’. Want dat brengt geld in het laatje en houdt de horeca en andere voorzieningen in stand. Het brengt uiteraard drukte met zich mee. Maar niet teveel! Dan verloochen je jezelf: je lokt tenslotte mensen hierheen voor de rust, maar voor je het weet is juist die rust verdwenen. De infrastructuur is hierbij een uitdaging, maar ook bijvoorbeeld de woningbouw. Geen Vinexlocatie a.u.b. zegt burgemeester van Rotterdam Aboutaleb. Hij komt persoonlijk te voet hier demonstreren, mocht daar sprake van zijn. Maar bewoners wijzen er op, dat de jeugd hier wegtrekt, omdat er geen betaalbare woonruimte voor ze te vinden is. Dan dreigt weer dat vergrijsde museumdorp, waarin alles nog zo is als honderd jaar geleden.
Leidraad
Balkenende noemt vijf elementen die van belang zijn voor dit gebied en die misschien een leidraad kunnen zijn de komende jaren:
- besef van de historie,
- inspelen op de toekomst/innovatie,
- groen wordt steeds belangrijker,
- onderkennen en onderhouden van de economische en sociale waarden,
- creativiteit en durf (de blikjes bier) en
- als laatste een concreet project om de tanden in te zetten: de World Expo 2015 in Rotterdam.
Kunnen die de spagaat veraangenamen of ondersteunen? Het hebben van een visie voor het behoud en de exploitatie van Midden-Delfland is volgens de sprekers niet meer voldoende. Je schijnt een visionair nodig te hebben om “een inspirerend, dynamisch en uitdagend toekomstbeeld” te kunnen schetsen. Maar is dat nu niet juist een definitie van visie? Maar goed, dat is een semantisch dingetje wat mij dan weer interesseert.
Het is een goed teken dat er zoveel mensen belangstelling toonden voor deze lezing. Nu nog even zoeken naar die visionair.